Spor ve Sağlık Kontrolleri
Spor ve Sağlık Kontrolleri şunları içerir: Göz testi, işitme testi, solunum fonksiyon testi, istirahatte EKG, yağ yüzdesi, boy ve kilo ölçümü. Kan testi (kolesterol ve glikoz).Sporda başarısızlığımızın birinci nedeni düzenli ve spor hekimliği bilgisine dayalı sağlık kontrollerinin olmamasıdır…Spora başlamadan önce genel tıbbi muayene ve kondisyon testleri, bronşların seçilmesinde gerekli kondisyon, kas gücü ve dayanıklılığı ölçümleri, ile antropometrik ölçümleri, profesyonellerin kondisyon kontrolleri ile müsabaka öncesi yapılan testler ve spor yaralanmalarının tedavi ve kontrolleri şeklinde olmalıdır. Tarama sorunları önlemek için vardır. Bir beslenme eksikliğini belirleyerek yaralanmalardan kaçınmanıza yardımcı olabilir. Yüksek tansiyon veya diyabet gibi farkında olmadığınız bir durum için tedavi görmenize yardımcı olabilir.
Spor için tarama nedir?
Bir sporcunun taraması, o bireyin mevcut kas-iskelet sistemi durumunu belirlemek için kullanılır. Başlangıçta sezon öncesi dönemde gerçekleştirilirse, sporcunun veri tabanı veya kişisel fiziksel profili için bir dizi temel değer sağlayabilir.
Spora ilk başlayacak çocuklarda soruşturma ile genetik ve doğuştan gelen hastalığın olup olmadığı araştırılır. Bu ana kadar geçirdiği hastalıklar tespit edilir. Spor yapmasına engel bir hastalığın bulunup bulunmadığı araştırılır. Bunları ortaya koyacak genel tıbbi muayeneler ve laboratuar testleri yapılır. Bunların yanında vücut ölçümleri alınarak hangi tür spora yönlendirilmesinin daha uygun olacağı tespite çalışılır. Bu ön muayenelerden sonra kondisyon testlerine alınır.
Sağlık taraması ne zaman yapılmalıdır?
Taramalar, doktorların herhangi bir belirti veya semptom ortaya çıkmadan önce hastalıkları ve sağlık durumlarını kontrol etmek için kullandıkları tıbbi testlerdir. Taramalar, tedavi edilmesi daha kolay olabilecek sorunları erkenden bulmanıza yardımcı olur. Tavsiye edilen taramaları yaptırmak, sağlığınız için yapabileceğiniz en önemli şeylerden biridir. Genellikle yılda bir veya iki ila üç yılda bir veya bir kişi belirli bir yaşa geldiğinde düzenli aralıklarla yapılır. Ancak, tüm tarama testleri gerekli veya yararlı değildir. Sağlık taramasına gitmeden önce doktorunuza danışmanız en iyisidir.
Kondisyon testlerinde kalp ve damar sistemi, solunum sistemi tetkikleri ile reaksiyon zamanına bakılır ve kan analizleri yapılır.
Ergobisiklet ile veya yürüyen bantlarla organizmaya yük verilerek kalbin cevabı, kan basıncındaki değişiklikler ölçülür. Gerektiği zaman maksimum oksijen tüketimi tespit edilerek sporcunun kondisyonu hakkında karar verilir. Noksan parametreler tespit edilir. Elde edilen bütün veriler antrenöre anlatılır. Bu dönemden sonra spor hekimi ile antrenör birlikte çalışmalıdırlar. Antrenör sporcunun kondisyonunu geliştirince antrenman programlarını spor hekimin muayene sonuçlarına göre düzenleyerek uygular. Uygulamanın sporcu üzerindeki etkileri ikinci kondisyon testi ile belirlenerek antrenman programlarının etkenliği belirlenir.
İstanbul Tıp Fakültesi Spor Fizyolojisi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde bu tür kondisyon testleri uygulanmakta ve az da olsa bu testlerin sonuçları antrenörlerle birlikte incelenmektedir.
Sporcularımızın hem sağlıklarına hem de spor başarılarına katkı da bulunmaktadır. 1979 senesinden beri bu merkezde yapılan testlerden bir örnek, 9-15 yaş grubu yüzücülerimizin kontrollerde akciğer kapasitelerinin gelişmediği tespit edildi. Antrenörlerle birlikte yapılan değerlendirmeler sonucunda akciğer kapasitelerini genişletici kasa egzersizleri yapılması kararına varıldı ve uygulamalar sonucu akciğer kapasitelerinde artış ve başarıda yükselme elde edildi. Ve yine bir diğer örnek de yüzücülerimizde boğaz kültürü taramaları yapılarak bazı sporcularda bela hemolitik streptokok tespit edildi. Sporcular tedaviye alınarak endokordit, nefrit ve romatizma tehdidinden korundu.
Birçok sporcuda hemoglobin miktarı ve alyuvar sayıları düşük bulundu.
Bunlar gerek diyet düzenlemeleriyle, gerek diyet düzenlemeleriyle, gerekse ilaçlarla normale getirildi. Testlerin sonucunda parazit şüphe edilenlere gerekli muayeneler yapılarak parazit tespit edilenler tedaviye alındı. Bu satırlarda sayamayacağımız kadar çok değerlendirmelerle sporcular sağlıklı bir şekilde spordan yararlandılar.