Şeker hastalığı kör edebilir – Diabetik Retinopati
Diyabet zamanla gözlerinize zarar verebilir ve görme kaybına, hatta körlüğe neden olabilir. İyi haber, diyabetinizi yönetmek ve düzenli göz muayeneleri yaptırmak, görme problemlerini önlemeye ve daha kötüye gitmelerini önlemeye yardımcı olabilir. Diyabet Körlüğe Nasıl Neden Olur? Şeker hastalığından kaynaklanan yüksek kan şekeri seviyeleri, zamanla, görüntüleri yakalayan ve bunları sinir sinyalleri olarak beyne gönderen gözün arkasındaki tabaka olan retinanın zarar görmesine neden olur. Diyabetik retinopati gelişip gelişmediği, kısmen kan şekeri düzeylerinin ne kadar yüksek olduğuna ve ne kadar süredir hedef aralığın üzerinde olduğuna bağlıdır. Diyabetik retinopati riskinizi artırabilecek diğer şeyler arasında yüksek tansiyon, hamilelik, aile öyküsü, böbrek hastalığı, yüksek kolesterol ve sigara içip içmemeniz sayılabilir.
Erken diabetik retinopati
Retina hasarının erken evrelerine proliferatif olmayan retinopati denir. İlk olarak, retinadaki kılcal damarlar adı verilen küçük kan damarları, duvarlarında mikroanevrizma adı verilen zayıflamış alanlar geliştirir. Kırmızı kan hücreleri bu zayıflamış duvarlardan kaçtığında, retina oftalmoskop adı verilen bir aletle görüntülendiğinde küçük miktarlarda kanama (kanamalar) görünür hale gelir. Göz doktoru retinanızı net bir şekilde görmek için (gözünüzün arkasına bir pencere görevi gören) göz bebeklerinizi büyütür (genişler) ve ayrıca sızıntı yapan kan damarlarını belirlemeye yardımcı olması için özel bir boya kullanabilir. Kandaki sıvı da kaçar ve sarımsı “sert eksüdalara” yol açar. Bu tür bir hasar, sızıntı yapan sıvının bir kısmı makula yakınında olmadığı sürece görme ile ilgili sorunlara neden olmaz. (Makula, retinanın merkezi görüşten sorumlu bölgesidir.)
Retina sorunlarının tedavisinde uzmanlaşmış bir göz doktoru, fotokoagülasyon adı verilen bir işlemde lazer kullanarak kan sızıntısını durdurmaya çalışacaktır.
Göz doktorunuz, uygun şekilde seçilmiş bir lazer kullanarak, bir kişi proliferatif olmayan ve proliferatif retinopatiye sahip olduğunda sızabilecek küçük kan damarlarını kapatabilir. Daha yakın zamanlarda, göz doktorları retina sızıntısını tedavi etmek için enjekte edilebilir ilaçlar kullanıyorlar. Makula yakınında sıvı sızarsa görüşü bozabilir. Buna makula ödemi denir. Retinopati daha şiddetli hale geldikçe, anormal kılcal damarların bir kısmı kapanabilir. Bu, kılcal damarların daha önce kanla beslediği retina kısımlarını öldürür. Retinanın bu küçük hasarlı kısımlarına “pamuk yünü” lekeleri denir ve bir oftalmoskop kullanılarak görülebilir.
Geç diabetik retinopati
Retina hasarının sonraki aşamalarına proliferatif retinopati denir, çünkü retinanın hasarlı bölgelerini beslemek için yeni kırılgan kan damarları büyür. Bu yeni kan damarları, retinanın önündeki jelle dolu bölge olan vitreus jeline kanabilir. Zamanla kanamadan oluşan skar dokusu retinanın göz duvarından ayrılmasına (retina dekolmanı) ve görme kaybına neden olabilir. Şiddetli proliferatif retinopati, görmeyi kurtarmak için lazer cerrahisi ile tedavi edilebilir. Göz doktorunuz saçılma (pan-retinal) fotokoagülasyon adı verilen daha agresif lazer tedavisi kullanabilir. Bu süreç, lokalize fotokoagülasyonda kullanılandan daha kapsamlıdır. Ve daha bireysel tedaviler gerektirebilir. Ancak doktorunuzun retinanızın arkasında yeni kan damarlarının büyümesini en aza indirmesine izin verir.
Şiddetli proliferatif retinopati, retinadaki anormal kan damarlarının büyümesini yavaşlatan ilaçlarla da tedavi edilebilir.
Bu damarların büyümesi, vasküler endotelyal büyüme faktörü (VEGF) adı verilen bir protein tarafından tetiklenir. Aflibercept veya ranibizumab gibi VEGF karşıtı ilaçlar VEGF’nin etkilerini bloke eder. Lazer tedavileri, proliferatif retinopatinin tedavisinde her zaman işe yaramayabilir. Retina dekolmanınız veya tamir edilemeyen kanamalarınız varsa, retina uzmanınızın görüşünüzü geri kazanmaya çalışmak için cerrahi bir teknik kullanması gerekecektir. Pars plana vitrektomi adı verilen bu cerrahi teknik, retinanızı onarmaya ve kanamayı azaltmaya çalışır. Birçok cerrahi teknik gibi, çeşitli riskleri vardır ve lazer cerrahisine göre gözünüze zarar verme olasılığı çok daha yüksektir.
Diyabetik retinopatinin tedavisi yoktur.
Ancak tedavi görme kaybını önlemek, geciktirmek veya azaltmak için çok iyi çalışır. Durum ne kadar erken bulunursa, tedavisi o kadar kolay olur. Diyabetik retinopati tersine çevrilebilir mi? Hayır, ama körlüğe de yol açması gerekmiyor. Yeterince erken yakalarsanız, görüşünüzü almasını engelleyebilirsiniz. Bu nedenle, diyabet ve retina tedavisine aşina olan bir Göz Doktoru ile düzenli ziyaretler yapmak hayati önem taşımaktadır.
Retinopatiyi nasıl düzeltirsiniz?
Retinanızdaki belirli sorunlara bağlı olarak seçenekler şunları içerebilir:
- Göze ilaç enjekte etmek. Vasküler endotelyal büyüme faktörü inhibitörleri olarak adlandırılan bu ilaçlar, gözün vitreusuna enjekte edilir
- Fokal Fotokoagülasyon
- Panretinal fotokoagülasyon
- Vitrektomi
Diyabetik retinopatiyi nasıl yavaşlatabilirim?
- tabiki ilk sırada kan şekerinizin kontrol altına alınması geliyor.
- düzenli egzersiz
- sigara içiyorsanız sigarayı bırakmak
- diyet yapmak
- stresten uzaklaşmak
- düzenli göz ve şeker düzeyi kontrolu