Sağlıklı Saçlar için dengeli beslenin
İstatistiklere göre saç dökülmesi erkeklerin yüzde 58’inde görülen bir sorun. 25 yaşındaki erkeklerin yüzde 25’inin saçı biraz da olsa dökülmeye başlıyor. Bu oran 50 yaşındaki erkekler arasında yüzde 50’ye çıkıyor. Bilim adamları bazı vitaminler ve demir, çinko, selenyum, bakır, kalsiyum gibi oligoelement eksikliğinin de saç dökülmesine neden olabildiğini belirtirken, “Dengeli beslenin” önerisinde bulunuyorlar.Bir sabah uyandığınızda yastığın üzerinde birkaç tel saç bulursunuz. Önce, ‘stres ya da mevsimsel’ diye üstünde durmazsınız. Ama olay hemen her sabah tekrarladığında ve tepeniz veya enseniz açılmaya başladığında, saçsız bölümün giderek büyüdüğünü farkettiğinizde teleşa kapılır; özel şampuanlar, ‘saç gürleştirici losyonlar’dan medet umarsınız.
Piyasadaki ürün ve ilaçların çoğunlukla etki yapmadığını ise kısa sürede farkeder, bilim adamlarının müjdelediği mucize ilacı beklemeye koyulur, ya da saç nakline başvurursunuz.
KELLİK HAPI 2003’TE
Bilim adamlarını tahminlerine göre kellik hapının pisaya çıkış tarihi 2003. Uzmanlar Dutasterine adı verilen ve
KELLİĞE KESİN ÇÖZÜM: SAÇ EKİMİ – NAKLİ
Lokal anestezi ile yapılan ameliyat 4 saat sürüyor. Saç ekimi nasıl yapılır?
Saç Ekimi Ameliyatının ilk aşamasında başın arka kısmından alınan saç kökleri alınıp saçsız bölgelere nakledilir. Ameliyata başlamadan önce donör alandaki saçlar kesilir. Donör alandaki saçlar kesildikten sonra lokal anestezi yapılır.
• Saç dökülmesi hem özel yaşamı hem de sosyal yaşamı olumsuz etkileyen bir estetik problem. Başta kalıtım olmak üzere saç dökülmesine yol açan birçok faktör var. Aşırı stres, doğum ve ateşli hastalıklar bunlardan birkaçı. Saç dökülmesinin tedavisinde ilaçlarla istenilen sonuçlar elde edilemiyor.
Dökülen saçların yeniden çıkmasını sağlayan hapın klinik denemelerinden umutlu.
Üniversite doktorlarından Marty Sawaya, “Dutasteride”in, kelliğe karşı mücadelede bir devrimin habercisi olduğunu söylüyor ama hapın yan etkileri henüz giderilmiş değil. Erkeklik hormonu testosteron, bazı erkeklerde genellikle genetik nedenlerden dolayı, ilerleyen yaşlarda, benzer bir hormon olan “Dehidrotestosteron”a dönüşüyor. Bu hormon, cinsel gücü korurken, saçların önce olağanüstü incelmesine, sonra da zayıflıktan dolayı koparak dökülmesine neden oluyor. Dutasterine’in ise, bu hormonal değişimi durdurduğu ve geri çevirme işlemini gerçekleştirdiği için saç dökülmesini önlediği ve yeniden saç çıkmasını sağladığı belirtiliyor. Ancak hapın libido azalması, geçici iktidarsızlık gibi yan etkileri var. Bilim adamları hapı 2003 yılına kadar piyasaya çıkarmayı plandıklarını ve o tarihe kadar bu yan etkileri gidermeyi planladıklarını belirtiyorlar.
Bu arada saç nakline gerek kalmadan sorunu kökünden çözmek, yani genetik açıdan, foliküllerin neden saç kaybettiğini anlamak için dünyanın dört bir yanında bilim adamları çalışıyor.
Scientific American dergisine göre ilk sonuçlar elde edilmeye başladı: Chicago Üniversitesindeki Howard Hughes Top Merkezi’nden Elaine Fuchs ve diğer araştırmacılar Wnts denilen ve cildin embriyonal hücrelerini folikül üretmeye iten bir grup proteni buldular. Aynı laboratuvarda iki protein daha saptandı, Lef1 ve beta-catenin. Bunlar da keratenin genlerini aktive ediyorlar. Bilim adamları gen haritasından Lef1’in çıkarıldığı bir farenin tüysüz geliştiğini, aşırı Lef1 proteininin verildiği farenin ise çok tüylü olduğunu belirtiyorlar. Ancak Wnts grubu proteinler ve aşırı beta-catenin değişik tümörlerin oluşumunda da rol oynuyor. Dolayısıyla üretimini artırmak riskli olabiliyor.
SAÇ DÖKÜLMESİNE KARŞI ÖNLEMLER
• Kahve, çay, alkol ve acılı besinler tüketiminde aşırıya kaçmayın.
• Ağır yemeklerden uzak durun. Mide ağır yemekleri sindirirken zorlanır; sindirim sırasında kan mideye hücum eder, saç dipleri daha az kanla beslenir.
• Yemeklerden sonra ıhlamur, papatya ya da nane çayı için. Bu bitkiler sindirimi kolaylaştırır, besinlerdeki yararlı maddelerin daha iyi özümsenmesini sağlar.
• Saçlarınızı iki günde bir yıkayın. Her gün yıkamak zorundaysanız, ‘sık yıkama’ için uygun olan bir şampuan seçin.
• Mümkün oldukça bere, şapka takmaktan kaçının.
• Saçınızı yıkadıktan 1-2 gün sonra saç dipleriniz kaşınıyorsa bir cildiye uzmanına görünmenizde yarar var.
• Saçınızı çok sert fırçalamayın.
KELLİK SORUNU İÇİN BESLENMEYE DİKKAT
Kelliğe kesin çözüm üzerinde çalışan bilimadamları, bazı basit önlemlerle saçların dökülmesinin azaltılabileceği ya önlenebileceğinin altını çiziyorlar. Uzmanların en çok üzerinde durdukları ise ‘dengeli beslenme.’
Beslenme saç sağlığında çok önemli bir rol oynuyor. Organizmanın günlük ihtiyacının altında protein alındığında, saç telinin oluşumundan sorumlu hücrelerin üretimi azalıyor. Vitamin; demir, çinko, selenyum, bakır, kalsiyum gibi oligoelement, aminoasit eksikliği (dengesiz diyetlerde ortaya çıkabilir) saç dökülmesine neden olabiliyor.
SAÇ DÖKÜLMESİNİ ENGELLEMEK İÇİN VİTAMİNLER
A vitamini: Saç tellerinin gelişimi için yardımcı, ama saç derisi üzerinde de dengeleyici bir rol oynuyor. Karaciğer, yağlı balık, süt ürünleri, yumurta, ıspanak, marul, kırmızı renk meyve ve sebzelerde bulunuyor.
B4 vitamini: Saç folikülü için gerekli. Patateste, yumurta sarısında, meyvelerde, lahanada, domates ve ette bulunuyor.
B5 vitamini: Saçların uzaması, güçlenmesi için önemli. Karaciğer, yer fıstığı, brokoli, hububatlar, karnıbahar ve avokadoda bulunuyor.
B6 vitamini: Saçların canlılığı için gerekli. Kırmızı et, balık, yumurta, patates, muz, kuruyemiş, lahana ve ıspanakta bulunuyor.
H vitamini: Saçların dökülmesini önlemek için gerekli. Karaciğer, böbrek, kuruyemiş, yumurta sarısı, süt ve süt ürünlerinde bulunuyor.
Folik asit (B9): Saçlara canlılık ve parlaklık kazandırıyor. Karaciğer, ıspanak, lahana, brokoli, kuruyemişte bulunuyor.
E vitamini: Kan dolaşımına yararlı. Foliküllerin yaşlanmasını önlüyor. Kırmızı et, bitkisel yağlar, yumurta, yeşil yapraklı sebze, kuruyemişte bulunuyor.
F Vitamini: Saç ve deri sağlığı için gerekli. Bitkisel yağlar, kuruyemiş, avokadoda bulunuyor.
Selenyum: Saç derisinin canlanması, kepeği önlemek için gerekli. Yumurta, ton balığı, domates, et, çikolatada bulunuyor.
Demir: Saç köklerini besliyor. Eksiliği durumunda saçlar zayıflıyor ve dökülüyor. Karaciğer, et, ceviz, yumurta sarısı, bira mayasında bulunuyor.
Çinko: Yağ üretimini dengeliyor. Deniz ürünleri, karaciğer, tvuk eti, kırmızı et, badem ve süt ürünlerinde bulunuyor.
RAKAMLARLA SAÇ SAĞLIĞI
• Her insanda ortalama 120 bin saç teli vardır.
• Saç teli ayda ortalama 15 santim uzar.
• Sağlıklı bir saç telinin çapı 0,1 milimetredir.
• Her gün 50 ila 100 saç teli dökülür.
• Bir saç teli, kopmadan önce 100 gramlık ağırlığı çekebilir.
• Erkeklerin yaklaşık yüzde 58’i saç dökülmesinden şikayetçidir.
• Gri renk saç yoktur. Beyaz saçların koyu renk saçlarla karışmasının yarattığı bir göz yanılmasıdır.
• Zamanla foliküller daralır, saç telleri incelir. 20 yaşındaki bir gençte foliküllerin yüzde 90’ı üretkendir. Yaş ilerledikçe üretken olanların sayısı azalır.