Dr. Kazım ÇAPACI – Dr. Simin HEPGÜLER
Hemofili tedavisinde 1970’lerden beri ekip çalışması anlayışı ağırlık kazanmıştır. Bu ekip hematolog, fiziatrist, fizyoterapist, ortopedist, hemşire, diş hekimi, psikolog ve sosyal hizmet uzmanından oluşmaktadır.
Hemofilik hastalar, tekrarlayan kanamalar sonucunda ortaya çıkabilen çeşitli kas-iskelet sistemi sorunları ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu nedenle, kas-iskelet sistemi sorunlarının değerlendirilmesi, önlenmesi ve tedavisinde rehabilitasyonun büyük önemi vardır. Uygun tıbbi tedavi ve egzersiz programı ile bu sorunların ortaya çıkmasının önlemek ya da günlük fonksiyonları engellemeyecek düzeyde kalmasını sağlamak olasıdır.
Gitmek istediğiniz bölümün üzerine tıklayınız.
Akut dönem tedavisi Elastik bant egzersizleri
Subakut dönem tedavisi Hemofili ve spor
Kronik dönem tedavisi Unutmayınız !!
Ege Hemofili Derneği ‘nin sayfasına gitmek için tıklayınız.
AKUT DÖNEM TEDAVİSİ
Bu dönemde ana amaç, eklem hareketliliğini ve kas gücünü azaltmadan, olabildiğince kısa sürede kanamanın geri dönüşünü sağlamaktır. Bu dönemdeki tedavi faktör replasmanı, istirahat, ortez, soğuk uygulama ve egzersizlerden oluşur.
Faktör replasmanı : Hematoloji uzmanı denetiminde uygulanır.
İstirahat ve ortez : Önemsiz düzeydeki eklem kanamalarında istirahat gerekli olmayabilir; ancak, elastik bandaj ya da basit ortezler rahatlatıcı olabilir. Büyük kanamalarda ise istirahat ortezlerinin kullanılması yerinde olur. İstirahat sırasında eklemin bükük kalmasına olabildiğince izin verilmemeli, dizlerin altına yastık konmamalıdır. İstirahat süresi iyi ayarlanmalıdır. Hasta çabuk ayağa kalktığında kanamanın gerilemesi gecikebilir ya da yeniden kanama olabilir; ancak bunun yanısıra uzun süre hareketsizliğin de eklem hareketliliğinde bozulmaya neden olabileceği akıldan çıkarılmamalıdır.
Soğuk uygulama : Kanamanın olduğu eklem bölgesine hiç zaman yitirmeden soğuk uygulamaya başlanmalıdır. Bu uygulama, ağrıyı azaltacağı gibi, kanın geri emilmesini de hızlandıracak ve tedavi süresini kısaltacaktır. Bu şekilde, hareketsizliğe bağlı yan etkiler önemli derecede azalacaktır.
Soğuk uygulama buzlukta tutulan hazır soğuk paketlerle yapılabileceği gibi, havluları ıslak olarak buzlukta bekletmek yoluyla ya da içine küçük buz parçaları ve su doldurulmuş bir torbayı bezle sararak da yapılabilir.
Soğuk uygulamanın eklemin tümünü kapsayacak şekilde yapılması gerektiği unutulmamalıdır. Uygulama 10-15 dakikalık sürelerle gün boyunca 2-3 saatte bir ya da kanamalı bölgenin sıcaklığı arttıkça yinelenmelidir.
Akut kanamalı bölgeye hiçbir şekilde sıcak uygulama yapılmamalıdır.
Resimlerin büyük hali için üzerlerine tıklayınız.
Egzersiz : Kanamalı bölgenin istirahate alınması, kanamanın gerilemesi için gereklidir. Ama, uzun süreli istirahat kasların zayıflamasına ve eklem hareketliliğinin azalmasına neden olur. Bu nedenle, kanamalı bölgede akut dönem egzersizleri uygulanmalıdır. Bu egzersizler her seansta 10’ar tane olmak üzere, gün içinde sık sık tekrarlanmalıdır. Kanamanın olmadığı diğer eklemlere ise kronik dönem egzersizlerine devam edilmelidir.
Kanamalı dizde akut dönem egzersizi
Dizinizin altına küçük bir havluyu rulo yapıp koyun. Dizinizi hareket ettirmeden, aşağı doğru bastırarak ruloyu sıkıştırın. Aynı zamanda ayak bileğinizi yüzünüze doğru çekin. Bu şekilde 5 sn kalın. Daha sonra gevşeyin. 5 sn dinlendikten sonra hareketi tekrarlayın.
Kanamalı dirsekte akut dönem egzersizi
Dirseğinizi 90 derecede bükülü tutun. Dirseğinizi yavaşça içe ve dışa çevirin. Sonra dirseğinizi hareket ettirmeden kol kaslarınızı sıkıp gevşetin.
En başa dön
SUBAKUT DÖNEM TEDAVİSİ
Bu dönemde kanama hemen hemen tamamen gerilemiş, ağrı azalmıştır. Akut dönem egzersizlerine ek olarak, eklem hareket açıklığı egzersizlerine başlanmalıdır. Egzersizler günde 3 kez 10’ar tane yapılmalıdır. Diğer eklemlerde ise, kronik dönem egzersizlerine devam edilmelidir.
Resimlerin büyük hali için üzerlerine tıklayınız.
Kalça ve diz egzersizleri
Yüzükoyun yatın.
Dizinizi kalçanıza değene kadar bükün ve sonra yeniden uzatın.
Dizinizi kıvırmadan bacağınızı yukarı kaldırın ve sonra indirin.
Sırtüstü yatın.
Dizinizi kıvırmadan bacağınızı yukarıya kaldırın ve indirin.
Dizinizi kıvırarak bacağınızı karnınıza çekin, sonra uzatın.
Sırtüstü yatın. Dizlerinizi kıvırmadan bacaklarınızı düz olarak açabildiğiniz kadar yanlara açın ve kapatın
Dizlerinizi kıvırın. Ayak tabanlarınız yerde olsun. Bacaklarınızı dışa döndürün. Sonra içe döndürün.
Bir diziniz kıvrık, diğeri düz olarak oturun. İki elinizle düz bacağınızın parmaklarına değecek şekilde eğilin.
Ayakta durun ve duvara tutunun. Yavaşça yere çömelin ve daha sonra kalkın.
Ayak bileği egzersizleri
Otırduğunuz yerde ayaklarınızı yüzünüze doğru çekin. Sonra aşağı doğru itin.
Omuz egzersizleri
Kollarınız aşağıda ayakta durun.
Kollarınızı düz olarak önden yukarı kaldırın. Sonra aşağı indirin.
Kollarınızı düz olarak yandan yukarı kaldırın. Sonra aşağı indirin.
Sırtüstü yatın
Dirseğiniz bükülü şekilde kolunuzu yana açın ve el sırtınızı yatağa değdirecek şekilde kolunuzu yukarı döndürün. Sonra avucunuzu yatağa değdirecek şekilde kolunuzu aşağı döndürün.
Dirsek egzersizleri
Sandalyeye oturun
Dirseğinizi parmaklarınız omuzunuza gelene dek bükün. sonra dirseğinizi düzeltin.
Dirseğinizi 90 derece bükün ve avucunuz yukarı bakacak şekilde durun.
Avucunuz aşağı bakacak şekilde önkolunuzu aşağı döndürün.
KRONİK DÖNEM TEDAVİSİ
Bu dönemde, subakut dönemde yapılan tüm egzersizler dirençli olarak yapılır. Egzersizlere günde 1 kez 0.5 kg ağırlıkla 10 tekrarlı olarak başlanır. Haftada bir ağırlıklar arttırılır.
Yüksekçe bir sandalye ya da divana oturun. Ayak bileğinize ağırlık bağlayın. Dizinizi düzeltin.
Ayak bilekleri için parmak ucu ve topuk üzerinde birkaç dakika yürüyün.
L Ağırlıklı egzersizler sırasında kanama olursa, kanamalı eklemde akut ve subakut dönem tedavilerine geri dönülür. Diğer eklemlerde dirençli egzersizlere devam edilir. Kanama geriledikten sonra bu eklemde de dirençli egzersizlere yeniden başlanır.
En başa dön
ELASTİK BANTLA DİRENÇLİ EGZERSİZLER
Kronik dönemde dirençli elastik bantlarla egzersizler de yapılır. Elastik bantlar dirençlerine göre değişik renklerde olup, hekiminiz tarafından size uygun olan renk verilecektir.
Resimlerin büyük hali için üzerlerine tıklayınız.
Omuz egzersizleri
Elastik bandı kapı koluna sıkıca bağlayın.
Kapıya yan durun ve bandı sıkıca tutarak, dirseğinizi bükmeden kolunuzu önden yukarıya kaldırarak bandı kuvvetlice çekin.
Kapıya yan durun ve bandı sıkıca tutarak, dirseğinizi bükmeden geriye doğru çekin.
Elastik bandı bir elinizle sıkıca tutun (bu kolunuz düz dursun). Diğer ucundan öteki elinizle sıkıca tutarak kolunuzu yana açın.
Elastik bandı ilmek yaparak kapı koluna bağlayın. Kapıya yakın önkolunuzu dirseğinizi bükmeden bandın içinden geçirin ve yana doğru kuvvetlice çekin.
Dirseğiniz bükülü olarak kapıya yakın önkolunuzu ilmekten geçirin ve önkolunuzu içeri döndürerek bandı çekin.
Dirseğiniz bükülü olarak kapıya uzak önkolunuzu dışarı döndürerek bandı çekin.
Dirsek egzersizleri
Ayakta durun. Elastik bandın üzerine ayağınızla basın. Bandı arkadan öne doğru çekerek dirseğinizi düzeltin.
Ayakta durun. Elastik bandın üzerine ayağınızla basın. Dirseğinizi bükerek bandı kendinize doğru çekin.
Sandalyeye oturun. Elastik bandı ilmek yapın. Ayağınızın altından geçirerek üzerine sıkıca basın. Elinizle bandı tutun ve kolunuzu içeriye çevirin.
Kolunuzu dışarıya çevirin.
