Splenomegali – Dalak Büyümesi Rehberi
Dalak büyümesine ne sebep olur? Genişlemiş bir dalağa enfeksiyonlar, siroz ve diğer karaciğer hastalıkları, anormal kan hücreleri ile karakterize kan hastalıkları, lenf sistemi ile ilgili sorunlar veya diğer durumlar neden olabilir.Dalak lenf sistemi ve immün sistemin bir üyesi olup beyaz kan hücrelerinin dolaşımı , kırmızı kan hücrelerinin üretimi ve korunmasında görevlidir.Dalağın çok çeşitli fonksiyonları olduğu için , kan veya lenf sistemini içeren birçok hastalıkta , enfeksiyon , tümör , karaciğer hastalığı ve parazitlerle ilgili durumlarda etkin rol oynayabilmektedir. Büyümüş bir dalak, kan dolaşımınızdaki sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin, trombositlerin ve beyaz hücrelerin sayısını azaltabilir ve bu da daha sık enfeksiyonlara neden olabilir. Anemi ve artan kanama da mümkündür. Yırtılmış dalak. Sağlıklı dalaklar bile yumuşaktır ve özellikle araba kazalarında kolayca zarar görebilir. Nedene bağlı olarak, altta yatan hastalık tedavi edildiğinde veya çözüldüğünde genişlemiş dalak normal boyutuna ve işlevine dönebilir. Genellikle, enfeksiyöz mononükleozda, enfeksiyon iyileştikçe dalak normale döner.
Dalak Büyümesi Nedenleri
Sık rastlanan nedenleri enfeksiyöz mononükleoz ( EBV ye bağlı ) hemolitik anemiler talasemiler hemoglobinopatiler glukoz 6 fosfat dehidrogenaz eksikliğine bağlı hemolitik anemi idyopatik otoimmün hemolitik anemi immün hemolitik anemi sarkoidoz sklerozan kolanjit bakteryel enfeksiyonlar viral enfeksiyonlar parazitik enfeksiyonlar siroz ( portal ven obstrüksiyonu , portal hipertansiyon ) lösemi Hodgkin hastalığı lenfoma Wilson hastalığı kistik fibroz bilyer atrezi enfeksiyöz mononükleoz ( CMV ye bağlı ) kedi tırmığı hastalığı orak hücreli splenik kriz
NOT : Dalak büyümesinin başka sebepleri de vardır. Bu liste hepsini içermemektedir. Sebepler hem kişinin yaşı , cinsiyeti hem de belirtinin özelliği , zamanı , kötüleştiren faktörler , iyileştiren faktörler ve beraberindeki şikayetler gibi spesifik karakterleriyle değişiklik gösterebilir.
Dalak Büyümesinde İlk yaklaşım
büyümüş dalağın rüptürü ( yırtılması ) özellikle enfeksiyöz mononükleozda olmak üzere diğer birkaç splenomegali sebebi olan durumda da meydana gelebilir. Aktif sporları içeren aktivitelerin sınırlandırılması , dalak rüptürüne neden olabilecek travmalardan korumada yardımcı olabilir.
Dalak Büyümesinde Belirtiler
Dalak ağrısı genellikle sol kaburgalarınızın arkasında bir ağrı olarak hissedilir. Bölgeye dokunduğunuzda hassas olabilir. Bu, hasarlı, yırtılmış veya genişlemiş bir dalağın işareti olabilir. Normal yetişkin dalak uzunluğunun üst sınırı geleneksel olarak 12 cm olarak belirtilir, ancak normal, daha uzun erkeklerde 14 cm’den yukarı uzunluklar görülebilir. Pik dalak büyümesi tipik olarak 2 hafta içinde görülür, ancak bazılarında 3.5 haftaya kadar uzar. Çoğunluk için splenomegali 4 ila 6 hafta içinde düzelir. Hastalığın uzun kuluçka dönemi ve değişken doğası, hastalığın başlangıcını belirlemeyi zorlaştırır.
Hangi ilaçlar dalağı etkiler?
Kemoterapötik ilaçlar (örn., oksaliplatin, fluorourasil, bevacizumab, vb.) genellikle ilaca bağlı splenomegali ile ilişkilendirilir. RhoGAM’ın bazı hastalarda splenomegaliye neden olduğu da bilinmektedir.Penisilin veya diğer antibiyotik kürü almak. Ateşiniz düşer düşmez doktorunuzu arayın çünkü ateş genellikle bir enfeksiyonun ilk belirtisidir. İşlem öncesi ve sonrasında belirli aşıların (Pneumovax 23 ve Hib) alınması.
Dalak Büyümesinde Tanı
Kan testleri, vücudunuzdaki kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin ve trombositlerin sayısını gösterecektir. Kan testleri ayrıca karaciğerinizin ne kadar iyi çalıştığını da gösterir. Bir röntgen, ultrason, BT veya MRI genişlemiş dalağı gösterebilir. BT taraması, dalak hacmini ölçmek için en yararlı preoperatif araştırmadır. dalak hilusundaki lenf düğümlerini ve aksesuar dalakları, dalak apselerini ve perispleniti ayırtetmek için çok yararlıdır.
Dalak Büyümesinde Tedavi
Aslında tedaviyi sebep olan durum belirler. Çoğu durumda, genişlemiş dalağın altında yatan nedenin tedavisi dalağın çıkarılmasını önleyebilir. Bazı durumlarda dalağın cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir (splenektomi). Ameliyat gerekiyorsa, cerrahın dalağı açık ameliyat yerine laparoskopi kullanarak çıkarması muhtemeldir.
Genişlemiş bir dalak ciddi komplikasyonlara neden oluyorsa veya neden tespit edilemiyor veya tedavi edilemiyorsa, dalağınızı çıkarmak için ameliyat (splenektomi) bir seçenek olabilir. Kronik veya kritik vakalarda, cerrahi iyileşme için en iyi umudu sunabilir. Elektif dalak çıkarma dikkatli bir değerlendirme gerektirir.