Barsak (Bağırsak) Tıkanması Rehberi
Bağırsak tıkanıklığı, kalın veya ince bağırsağınızda bir şey bağırsaklarınızı tıkadığında meydana gelen ciddi bir sorundur. Bağırsak tıkanıklığı olarak da bilinir. Sindirim sisteminiz durma noktasına gelirse, bağırsak hareketiniz olamaz veya gaz çıkaramazsınız. Barsak tıkanması aynı zamanda ,Paralitik ileus , intestinal volvulus , barsak obstrüksiyonu , ileus isimleriyle de bilinir. Barsak içeriğinin ilerlemesinin durması , geri tepmesi veya bozulmasıdır. Tam veya kısmen tıkanma olabilir ; karın ağrısı , bulantı-kusma ve gaz-dışkı çıkışının durması ile karakterizedir. Bağırsak tıkanıklığı, bir tıkanıklığın yiyecek ve sıvıların sindirim sisteminizden geçmesini durdurmasıdır. Ayrıca bağırsak tıkanıklığı, tıkalı bağırsak veya gastrointestinal (GI) tıkanıklık olarak da adlandırılabilir. Bağırsak tıkanıklığının birçok olası nedeni vardır. Belirli kanser türlerine sahip kişilerde ve ilerlemiş kanseri olan kişilerde daha sık görülür. Tam bir tıkanıklık tıbbi bir acil durumdur ve ameliyat gerektirebilir.
Kısmi bir tıkanıklık da ciddi bir sorundur ve hemen tedavi edilmesi gerekir. Bağırsak tıkanıklığı semptomlarından herhangi birini yaşarsanız, sağlık ekibinizle konuşmanız önemlidir. Yan etkilerin tedavisi kanser bakımının önemli bir parçasıdır. Bu tür tedaviye palyatif bakım veya destekleyici bakım denir. Yeni semptomlar veya değişiklikler de dahil olmak üzere, sahip olduğunuz herhangi bir semptom hakkında sağlık ekibinizle konuşun. Bu, bağırsak tıkanıklığı gibi yan etkileri mümkün olduğunca erken bulmalarına yardımcı olur.
Bağırsak Tıkanıklığı Nedenleri,Görülme sıklığı ve Risk faktörleri
Belirtiler şunları içerebilir:
- Karın şişliği (gerginlik)
- Karında dolgunluğu, gaz
- Karın ağrısı ve kramp
- nefes kokusu
- Kabızlık
- İshal
- Gaz geçirememe
- Kusma
Barsak tıkanması mekanik veya mekanik olmayan ( dinamik ) sebeplerden kaynaklanabilir. Çocuklarda ve infantlarda ( bebeklerde ) tıkanmanın majör sebeplerinden biri paralitik ileus’tur.
Paralitik ileusun nedenleri :
periton içi enfeksiyon mezenterik iskemi ( karındaki destek yapılara kan akımının azalması ) karında kan akımının kesilmesi , hasara uğraması böbrek ve göğüs hastalıkları karın içi ameliyatlardan sonra metabolik bozukluklar ( potasyum düzeyindeki azalma gibi )
Bebeklerde mide-barsak iltihabı , elektrolit dengesizliği ve zatürre ; daha büyük çocuklarda periton iltihabı , patlamış apandiks ve üremi paralitik ileus sebebi olabilir.
Paralitik ileus karın gerginliği , barsak seslerinin yokluğu (karın dinlendiğinde ses işitilmez) ve çok hafif ağrı ( mekanik tıkanmayla karşılaştırıldığında ) ile ortaya çıkabilir.
Paralitik ileus insidansı , mekanik tıkanmayla karşılaştırıldığında yüksektir. Ancak mekanik tıkanma kadar önemli değildir.
Mekanik tıkanma barsak içeriğinin ileriye doğru hareketinin engellenmesiyle ortaya çıkar.
Mekanik tıkanmanın sebepleri :
fıtıklar ameliyat sonrası yapışıklıklar veya skar ( yara izi ) dokusu sertleşmiş dışkı , safra taşları tümör granülomatöz proçesler ( anormal doku gelişimi ) intususepsiyon ( = invaginasyon = ince veya kalın barsağının bir segmentinin teleskop gibi sonraki segmentin içine girmesi ) volvulus ( bükülmüş barsak )
Tıkanmayla barsak kan akımı kesilirse , enfeksiyon ve gangren oluşumuyla doku ölebilir.
Barsak tıkanması 2000 kişinin 2 sinde görülür.
Risk faktörleri :
- geçirilmiş karın içi ameliyatları
- fıtıklar
- safra taşları
- enflamatuar barsak hastalığı ( crohn hastalığı gibi )
- yutulmuş yabancı cisimler
- kronik kabızlık
- kalın barsağın divertiküler hastalığı
Tıkanmayla ilişkili durumların tedavisi ( tümörler ve fıtıklar gibi ) riski azaltabilir. Çoğu bağırsak tıkanıklığı, kendi kendine iyileşen kısmi tıkanıklıklardır. NG tüpü, sıvılar ve gaz çıkarıldığında bağırsağın tıkanmasına yardımcı olabilir. Bazı kişilerin daha fazla tedaviye ihtiyacı olabilir. Bu tedaviler, tıkanıklığı açmak için sıvı veya hava (lavman) veya küçük ağ tüpleri (stentler) kullanmayı içerir.
Bazıları önlenemez.
Belirtiler : karın şişkinliği , gaz karın ağrısı ve krampları kusma ( kanlı kusma ) karın gerginliği kabızlık ishal gaz , dışkı çıkaramama barsak seslerinin artması
Tanı/Teşhis
mekanik tıkanmanın başlangıcında stetoskopla karnın dinlenmesinde artmış barsak sesleri duyulur. Tıkanma uzun bir süre devam ederse veya barsak önemli derecede hasara uğrarsa barsak sesleri giderek azalır ve kaybolur. paralitik ileus’ta barsak sesleri azalmış veya yoktur. baryum enema karın filmi üst sindirim sistemi ve ince barsak serileri ( grafileri ) serum elektrolitleri serum sodyumu tam kan tahlili sigmoidoskopi idrar amilazı serum amilazı karın bilgisayarlı tomografisi enteroclysis ( burun veya ağız yoluyla mideden barsağa geçen tüp içine kontrast maddenin verilmesiyle ince barsakların görüntülenmesi yöntemi )
Tedavi
- Hastanede gerçekleştirilir.
- Nazogastrik tüple dekompresyon
- Nazogastrik tüple dekompresyon belirtileri geçirmezse veya barsak strangule olursa veya gangren şüphesi varsa tıkanmanın cerrahi tedavisi faydalı olabilir.
Prognoz/Hastalığın gidişi
tıkanmanın sebebine bağlı olarak sonuçlar değişir.
genelde prognoz çok iyidir.
Komplikasyonlar/Riskler
enfeksiyon
barsağın gangren olması
Doktorunuza başvurun
gaz , dışkı çıkaramamakla gelişen devam eden karın gerginliği varsa veya yeni belirtiler gelişirse …