Alkolizm Rehberi
Alkol kullanım bozukluğu nedir? Alkol kullanım bozukluğu, alkolizm için daha çağdaş bir terimdir. Ulusal Alkol Suistimali ve Alkolizm Enstitüsü’ne (NIAAA) göre, alkol kullanım bozukluğu, kişinin hayatında bir tür olumsuz etkiye neden olsa bile, genellikle kendi başına içmeyi bırakamaması veya azaltamamasıdır. NIAAA, alkol kullanım bozukluğunu bir beyin bozukluğu olarak kabul eder. Bununla birlikte, durum başarıyla tedavi edilebilir.
Alkol kullanım bozukluğu bir hastalık mıdır?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), alkol kullanım bozukluğunu bir hastalık olarak kabul eder. Aynı zamanda kronik olarak kabul edilir, yani uzun süre dayanabilir. Bununla birlikte, birçok insan alkol kullanım bozukluğunun yaşamları boyunca başarıyla tedavi edebilecekleri bir şey olduğunu düşünmektedir.
Alkol kullanım bozukluğu nasıl teşhis edilir?
Alkol kullanım bozukluğunun belirtileri genellikle her kişi için farklı olabilir. Sahip olabileceğinizden endişe ediyorsanız, yalnız değilsiniz. Doktorunuzla konuşmak, yardım almanın ilk adımı olabilir. Muhtemelen size alkolle ilişkiniz hakkında bir dizi soru soracak ve fizik muayene yapacaklardır. Örneğin, NIAAA, çeşitli soruların bir kişinin alkol kullanım bozukluğu olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabileceğini belirtiyor. Bunlar şunları içerebilir: ne sıklıkla alkol tüketiyorsunuz belirli bir süre içinde ne kadar içki içiyorsunuz alkolün hayatınızın çeşitli yönleri üzerinde nasıl olumsuz bir etkisi var
Alkol kullanım bozukluğu söz konusu olduğunda, değişen şiddet seviyeleri vardır. Semptomlar muhtemelen her kişi için farklı olacaktır ve şunları içerebilir: düşündüğünüzden daha fazla içmek İçmeyi azaltamamak veya bırakamamak İçmekten dolayı hasta olmak İçmekten başka bir şey düşünememek İçmek için diğer aktiviteleri durdurmak İçmeye devam etmek aile veya arkadaşlarla ilgili sorunlara yol açsa bile içmek Alkol kullanım bozukluğum olup olmadığını nasıl anlarım? Yukarıda belirtilen semptomların bir kısmını veya tamamını yaşıyorsanız, doktorunuzu ziyaret etmeyi düşünmek iyi bir fikir olabilir. Sizi alkol kullanım bozukluğu açısından değerlendirirken, doktorunuz genel sağlığınızın yanı sıra fiziksel sağlığınıza da bakacaktır.
Aşağıdaki durumlarda alkol kullanım bozukluğu olasılığını göz önünde bulundurabilirsiniz:
İçtiğiniz için işyerinde son teslim tarihlerini kaçırıyorsanız, Alkolün işinizdeki görevlerinizi yerine getirememenize neden olduğunu düşünüyorsanız, Alkol kullanımınızla ilgili endişeleriniz varsa Benzer şekilde, alkol kullanım bozukluğu kişisel ilişkilerinizi etkileyebilir. Emin değilseniz, doktorunuz objektif bir görüş sağlamaya yardımcı olabilir. Haftada kaç içki alkol kullanım bozukluğunu oluşturur?
Alkol kullanım bozukluğu yaşıyorsanız, sevdiklerinizden bazılarını bilgilendirmek isteyebilirsiniz. Bu durumdayken size destek olabilecek, yakın olduğunuz bir veya iki kişiyi bulmak yardımcı olabilir. Alkol kullanım bozukluğundan tedaviden yararlanan bir hastalık olarak bahsetmek, onların neler yaşadığınızı anlamalarına yardımcı olabilir.
Çocuklara alkol kullanım bozukluğunu nasıl açıklayabilirim?
Hayatında çocuklar, yeğenler ve yeğenler gibi genç insanlar varsa, alkol kullanım bozukluğunun ne olduğuna dair daha üst düzey bir genel bakış sağlamak isteyebilirsiniz. Alkolden kaçınarak kendiniz için daha sağlıklı bir yaşam tarzı seçtiğinizi söyleyebilirsiniz. Bu, gençler için alkolle sağlıklı ilişkiler kurma konusunda da iyi bir örnek oluşturmaya yardımcı olabilir. Alkol yoksunluğunun belirtileri nelerdir? Alkol yoksunluğu ile aşağıdakiler gibi çeşitli semptomlar yaşayabilirsiniz: depresyon yorgunluk anksiyete sinirlilik sinirlilik titreme ruh hali değişiklikleri kabuslar baş ağrısı terleme mide bulantısı iştahsızlık uykusuzluk Semptomlar son içkinizi tükettikten sonraki 8 saat içinde ortaya çıkabilir veya günler sonrasına kadar ortaya çıkmayabilir. Genellikle son içkiden sonraki 24 ila 72 saat arasında en kötü durumdadırlar, ancak sonrasında haftalarca devam edebilirler. Baş ağrısı alkol yoksunluğunun bir parçası mı? Baş ağrısı, bazı insanlar için alkol yoksunluğunun bir işareti olabilir. Diğerleri baş ağrısı yaşamayabilir.
Alkol yoksunluk belirtileri kalıcı mıdır?
Alkol yoksunluğu belirtileri, son içkinizi aldıktan sonraki ilk 8 saat içinde başlayabilir. Birçok insan 72 saate kadar alkol bırakma semptomları yaşayacaktır ve bazı durumlarda semptomlar tedavi edilmezse haftalar veya aylarca sürebilir. Bazı insanlar yatarak tedavi gerektirebilecek daha şiddetli yoksunluk belirtileri yaşayabilir. Diğerlerinde daha hafif semptomlar olabilir. Genellikle semptomlar kalıcı değildir, ancak semptomlarınız daha şiddetliyse yardım istemek önemlidir. Sonraki adımlar Alkol kullanım bozukluğu, destek ve tedavi ile düzelebilen, bilinen bir hastalıktır. Alkol kullanım bozukluğu yaşıyor olabileceğinizi düşünüyorsanız, ilk adım yardım için güvenilir bir sevdiğiniz kişiye veya sağlık uzmanına ulaşmaktır.
- Alkolik olduğumu nasıl itiraf ederim?
- Alkol kullanimi ne zaman problemdir?
- Alkolik kime denir?
- Alkolizm nedir?
- Alkolizmden kurtulmak mümkün mü?
- Ne kadar içki içmek “normal”dir?
Alkolik olduğumu nasıl itiraf ederim?
Öncelikle buna karar vermek gereklidir. Bir çok alkoliğe çevresi, hatta doktorlar tarafından alkolik olmadığı, tek ihtiyaç duyduğu şeyin biraz daha irade gücü, çevre değişikliği, istirahat ve yeni hobiler olduğu söylenmiştir. Zaten alkolikler de alkol problemi olduğunu inkar etme eğiliminde olduğu için bu yorumları severek kabul eder. Ama zaman içinde artan problemler gerçeği ortaya çıkarır. Bir çok kişi alkol karşısında aciz olduğunu ve yenik düştüğünü itiraf edene kadar korkunç deneyimler yaşar, maddi ve manevi büyük kayıplara uğrarlar. İnsanlarla ilişkileri bozulur, çalışma hayatları alt üst olur, ruhsal çöküntü yaşarlar. Oysa bu kadar ağır bir bedel ödemeden, alkol içmeyi kontrol edemediğinin farkına varıp yardım arayışına girmek en iyisidir.
Alkol kullanimi ne zaman problemdir?
Alkol kullanmanın problem haline dönüşmesi için kişinin sürekli alkol alıyor olması gerekmez. Kişi, zaman zaman kullansa da, alkol almaya bağlı olarak aşağıdaki problemlerden birisini dahi tekrar tekrar yaşıyorsa profesyonel yardımı gerektirecek düzeyde alkol kullanma problemi var demektir:
- İşte, okulda ya da evde üstüne düşen görevleri tekrarlayıcı bir biçimde aksatma: Kişi alkol nedeniyle zaman zaman işe ya da okula gidemez ya da başarılı olamaz, okulu asabilir ya da bu yüzden ceza alabilir.
- Fiziksel olarak tehlikeli durumlarda yineleyici biçimde alkol kullanımı: örneğin alkol etkisinde iken araba ya da makine kullanmak.
- Alkol ile ilişkili ortaya çıkan yasal sorunlar: örneğin alkollü iken kavgaya karışıp göz altına alınma.
- Alkolün neden olduğu ya da alevlendirdiği sürekli ya da tekrarlayıcı insanlararası sorunlar: örneğin alkollü iken eşle tartışmalara girmek ya da kavga etmek.
Unutulmamalı ki bu durumlar kişinin alkol aldığı zamanların hepsinde değil bazılarında olabilir ama tekrar tekrar oluyorsa bu kişi içkinin zararlı sonuçlarını kontrol edemiyor ve alkolle başı dertte demektir. Bu duruma tıpta “alkol kötüye kullanımı” adı verilir.
Fazla miktarlarda ve uzun süre, sık sık ya da sürekli alkol aldığı halde yukarıdaki problemleri yaşamayan insanlar da vardır. Bunların uzun vadede alkole bağlı tıbbi problemler geliştirme riskleri fazladır. Bu duruma “problemli alkol kullanımı” denilir.
Alkolik kime denir?
Alkolizm deyince bir çok insanın zihninde, parklarda ispirto şişesine sarılıp sızan ağır alkol bağımlıları canlanır ve kolayca kendilerinde “alkol problemi olmadığını” söylerler.
Bazı kişilerde alkol kullanımı ileri boyutlarda problemlere yol açar. Aşağıdakilerden en az üçü varsa alkol bağımlısı tanısı koyarız:
- Niyetlendiğinden daha fazla miktar ve sürede alkol almak. Örneğin kişi bir bardak içmek için başlar, ama bir şişe bitirmeden kalkamaz.
- Kişi bırakmayı istediği ya da defalarca bırakmayı denediği halde yeniden içmeye başlar. Zaman zaman bir kaç gün ya da ay içmeyebilir. Bunu ‘istediği zaman bırakabildiğinin’ kanıtı olarak göstermeye çalışabilir.
- İçkiye fazla vakit ayırır. Bazıları gün içinde kimseye farkettirmemeye çalışarak içebilir.
- İçki içmeye fırsat bulamadığı sosyal faaliyetleri, hobileri, başka zevk verici aktiviteleri azaltır ya da terkeder.
- Alkole bağlı ya da alkolle artan fiziksel (karaciğer hastalığı, yüksek tansiyon, gastirit vb), ya da psikolojik (depresyon, annksiyete, uyku bozukluğu vb) problemler yaşamasına rağmen içmeye devam eder.
- Aynı etkiyi almak için içtiği miktarı arttırır ya da başkaları için çok sayılacak miktarlarda içtiği halde etkilenmez (bunu, yanlış olarak iyi bir şeymiş gibi, alkole dayanıklı olduğunun kanıtı olarak öne sürebilir).
- Alkol almadığı zaman titreme, terleme, çarpıntı gibi şikayetler yaşar.
Alkolizm nedir?
Alkolizm müzmin (kronik), tekrarlayıcı bir hastalıktır. Bu hastalık ilerleyicidir, yani gittikçe kötüleşebilir. Aralarda kendiliğinden ya da herhangi bir dış etkiyle belirtileri azalsa bile zaman içinde yeniden ortaya çıkabilir. Şiddetli alkolizm, şeker hastalığı ya da yüksek tansiyon vb diğer kronik hatalıklar gibi sürekli takibi gerektirir. Aralarda kriz durumları yaşanabilir.
Alkoliklerde alkole karşı fiziksel bir duyarlılığın yanında bütün istenmeyen sonuçlarına rağmen sadece irade gücü ile yenilemeyen içme ile ilgili zihinsel bir takıntı vardır. Yani bu kişiler alkole bağlı olarak yaşadıkları kötü sonuçlardan ders almazlar ve hatta başlarına gelenlerin gerçek nedeninin alkol olduğunu inkar ederek teselliyi yine alkolde ararlar.
Alkolizmden kurtulmak mümkün mü?
Toplum, alkol kullanımını kontrol edemeyen kişilerin ruhen zayıf hatta dengesiz olduğunu düşünür. Bir çok alkolik de kendisini böyle görür. Ancak alkolizmin bir hastalık olarak görülmesinden asıl kasıt kişinin alkol karşısında iradesini ve seçim yapma gücünü kaybetmesidir. Alkol karşısında güçsüzlüğünü kabul etme ve bu konuda yardım arama, iyiye doğru değişimin ilk adımı ve mutlak şartıdır. Milyonlarca insan bu ilk adımla başlanan yolda alkolün sosyal hayatlarına verdiği zararların üstesinden gelmişlerdir. Hasta olduğunu kabul edip iyileşmeye istekli olan kişiler tedaviden ve adsız alkolikler gibi kendine yardım (self help) gruplarından en iyi yararlanırlar. Ama tedavi için kişinin ‘alkolik’ olduğunu kabul etmesi şart değildir. Önemli olan danışma amacı ile de olsa bir uzmana başvurmasıdır. Çünkü tedavicinin görevi kişiyi, eğer varsa, tedaviye ihtiyacı olduğuna ikna etmektir. Bunun belli teknikleri vardır. Bu arada şunu da belirtmek gerekir ki bağımlılık tedavilerinin ve kendine yardım gruplarının etkinliği kesin olarak kanıtlanmıştır.
Ne kadar içki içmek “normal”dir?
Günde 1-2 kadeh içki almanın kalp hastalığı riskini azaltabileceğine işaret eden bilimsel araştırmalar bulunmasına rağmen bazıları için alkol kullanımı kontrol edilemeyen bir saplantıya dönüşür.
Sonuçları itibariyle alkol kullanımı geniş bir yelpaze oluşturur. Alkolü, seyrek olarak az miktarda problemsiz olarak kullanan pek çok insan olduğu gibi bu nedenle zaman zaman başı derde giren kişiler ve yelpazenin en ucunda alkosüz yaşayamaz hale gelen, bu yüzden hayatı felç olmuş insanlar vardır.
Alkol; beyin, sinir sistemi, mide, sindirim sistemi, karaciğer, kemik iliği gibi hayati merkezler başta olmak üzere bütün vücudu etkiler. Etkinin şiddeti alınan alkolün miktarına ve sıklığına göre değişir. Alkolün neden olabildiği toplumsal, ruhsal, adli vb kötü sonuçlar bu sütunlara sığmayacak kadar fazladır.
Alkol kullanımının tıbbi olarak kabul edilen normal sınırı günde erkekler için 2, kadınlar için 1 içkidir. Birim olarak 1 içki, kabaca, bir kutu yada şişe biraya, bir bardak şaraba ya da 45 ml’lik bir “tek” sert içkiye (votka, viski vb) eşittir. Bu şekilde hesaplandığında alınan içkinin türünün hiç bir önemi yoktur. Yani üç bira içmekle üç duble votka içmek aynı miktarda alkol alınmasını sağlar ve aynı etkiyi yapar. Dolayısıyla birayı bu bağlamda zararsız bir meşrubat gibi görmek anlamsızdır.